Een gesprek bij leven. Het blijft iedere keer ongrijpbaar en allesomvattend als ik met iemand in gesprek mag die “gepland gaat sterven”. Euthanasie.
Soms is het verborgen in het gesprek met ‘het gaat niet lang meer duren’ of soms is het meer concreet, ‘woensdagmiddag om 14 uur’. Het is natuurlijk geen gewoon gesprek. Het gaat over het afscheid nemen van, het laatste stukje leven of dit nu lang of kort heeft mogen duren. Of dit nu vanuit ouderdom, ziekte of anders is. Het gaat over bewust en concreet afronden van dat leven wat ophoudt op een moment wanneer het genoeg is voor diegene die gaat.
Maar wat het ook is en de reden, wat ik ervan vind, is niet van belang. Geen oordeel en geen mening.
Het gaat erom dat diegene die de wereld gaat verlaten dit op zijn of haar manier doet, wetende dat deze naasten achterlaat, begeleiding zoekt bij het proces van loslaten en je neerleggen bij de grenzen van lichaam en geest van de wereld om je heen. Het open bespreken van de naderende zelfgekozen dood neemt het taboe weg. Innerlijk weten dat dit voor jou het einde is, hoe onnoemelijk ook maar nu met een datum en een tijdstip. Er wordt gezegd ‘We zien elkaar niet meer. Al weet ik dat als ik ga, jij er op een moment zult zijn en jij goed voor mij zult zorgen’. Dat geeft een glimlach, maar ook een omhelzing met een traan met soms een diepe zucht van verlichting. Heel heel soms ben ik erbij, mag ik erbij zijn, toevertrouwd bij een intiem moment. Niemand gaat alleen. Wonderlijk momenten die diep in mijn geheugen gegrift staan voor altijd.
Er wordt wel eens gedacht dat euthanasie een makkelijke oplossing is, een vlucht, een uitweg. Maar niets is minder waar. Want in de ogen kijken van een mens die met opgeheven hoofd, de dood recht aankijkt blijft in iedere situatie en bij ieder sterven onbeschrijfelijk groots, moedig en heel erg dapper.
