Op een stoel naast het bed zit hij bij zijn grote liefde. Hij kijkt haar aan. Een klassiek paar dat elkaar ooit trouw heeft beloofd tot de dood u scheidt. Heel wat jaar geleden, een zwart wit foto hiervan staat als getuige op het nachtkastje. Ze zijn nu ver in de tachtig. Ze hebben mij gevraagd om de uitvaart voor te bereiden en ook het proces ernaartoe te begeleiden. Zo af en toe ben ik er, sluit aan bij hun behoefte en voor praktische zaken. En luisteren naar hun levensverhaal, ze nemen afscheid van hun leven samen. Ik maak hiervan aantekeningen in mijn boekje als terugblik momenten voor de uitvaart. Maar ik ben er ook voor zijn angst voor de dood en om haar te moeten loslaten. We hebben elkaar een half jaar geleden ontmoet, dit liefelijke echtpaar en ik, kennis gemaakt met elkaar, twijfels en behoeftes maar voor wat komen gaat besproken. Als je ze samen ziet, voel je dat de liefde letterlijk stroomt van de een naar de ander. Hij heeft mij vanochtend vroeg gebeld. Met een diepe zucht gaf hij met grote twijfel aan dat het waarschijnlijk zo ver was, haar ademhaling was veranderd.
De laatste fase van het sterven was aanstaande. Radeloos en ontredderd vroeg hij aan mij de bevestiging of het echt zo ver was en of ik naar ze toe wilde komen. “Ik kom naar jullie toe” was mijn antwoord. Hij zit nog steeds naast haar, hun handen zijn verbonden. Die van hem warm en die van haar steenkoud. Je voelt aan alles dat hij zo lang mogelijk in haar nabijheid wil zijn. Langzaam zakt ze verder weg, de ademhaling is opnieuw veranderd, een paar keer vraagt hij twijfelend “is het zover”?
Het “zover” is steeds verschillend en anders, een afstand in tijd, de dood laat zich niet voorspellen. Op het moment dat zij sterft is de muziek die zij gekozen heeft, zachtjes hoorbaar op de achtergrond. Herinneringen van toen onderstrepen het moment. Hij is stil en de tranen stromen over zijn wangen. Bijna gelijktijdig met het muziekstuk is de ademhaling gestopt. Een ontlading van verdriet volgt, ik voel zijn ontreddering en ongeloof. Hij legt zijn hoofd op hun handen, ik leg mijn hand op zijn schouder en stap uit het moment. Hun laatste moment samen.
Het verbaast me steeds weer, dat ik dicht bij iemand mag komen in het laatste stukje van zijn of haar leven. De vertrouwelijkheid en intimiteit van deze momenten. Ben dankbaar dat ik deze begeleiding kan en mag doen, omdat dood en sterven juist over het leven gaan.
