Tijdens de inloopochtenden ontmoet ik vaak mensen die zich willen verdiepen in afscheid en uitvaart. Soms zijn het mensen die ruim van tevoren nadenken over hun eigen uitvaart, soms mensen met vragen rond de praktische zaken, die zoeken naar houvast en zekerheid.
Zo ontmoette ik haar. Een jonge, wat schuchtere vrouw, midden in de zomer. Terwijl de zon buiten scheen, vroeg ze of ze warme chocolademelk met slagroom mocht bestellen. Het was een klein gebaar, maar het raakte me. Ons eerste gesprek was kort en aftastend. Ik voelde dat er meer achter haar stilte en haar onrustige blik schuilging, maar ik wist ook: dit mag er zijn in haar tempo.
Een tijd later zagen we elkaar opnieuw. Dit keer sprak ze openhartiger. Over haar strijd met verslavingen, over de lange weg langs hulpverleners, over de momenten waarop het leven ondraaglijk zwaar voelde. Ze vertelde over de vele keren dat ze geprobeerd had een einde aan haar leven te maken. Tegelijkertijd sprak ze met zachtheid en hoop over een symbool dat haar houvast gaf: de vlinder.
De vlinder stond voor haar voor vrijheid, voor loskomen van alles wat haar gevangen hield in lichaam en geest. Een transformatie. Het idee dat ze ooit, net als een vlinder, licht en vrij zou kunnen zijn, gaf haar rust. Ik luisterde, soms had ze vragen. In alle gesprekken vroeg ik haar: “Heb je nu direct hulp nodig?” Maar dat wilde ze niet, de pijn om niet gehoord te worden was groot, zeker in haar donkerste momenten.
En nu, haar uitvaart heeft inmiddels plaatsgevonden. Natuurlijk speelde de vlinder een grote rol, want dat was haar symbool, haar transformatie, haar wens. Alles had ze zorgvuldig voorbereid, tot in detail. Toen ze werd gevonden, waren er tekenen van regie en zorgvuldigheid.
Het blijft verdrietig om te weten hoeveel ze heeft moeten vechten voor de juiste hulp. Hoe vaak deuren gesloten bleven, hoe ze zelf ook op slot zat. Hoe groot de eenzaamheid was waarin ze uiteindelijk het leven losliet.
Ze liet een tekst achter, woorden die blijven resoneren:
“I’m not gone, I’m simply enjoying the next stage of my journey, so please be happy for me. Trust that we shall meet again.”
Voor mij is zij de vlinder gebleven: kwetsbaar, zoekend, en tegelijk een symbool van haar eigen vrijheid en transformatie.
Voor wie dit leest: ken je iemand die denkt aan zelfdoding, of heb je zelf direct hulp nodig, bel dan 0800-0113 (Stichting 113). Van 8 t/m 14 september is het wereld suicide preventie week. Een week waarbij we stilstaan bij suicide preventie.
